Ek besinlere başlanacağı zaman, önce çok az miktarlarda verilmeli. Ayrıca birkaç gün aynı besin verilmeli ve bebeğin besinin tadını öğrenmesi sağlandıktan sonra diğer besine geçilmeli. Ek besinleri birbirine karıştırarak vermemeye çalışılmalı, bu ileriki yaşlarda çocuğun yemek seçmesine neden olabilir, çünkü bebek besinlerin tadını tek tek algılayamayacağı için daha sonra tek yediğinde lezzetini beğenmeyebilir. 8-9. aydan itibaren verilen ek besinler bebeğin dişlerinin durumuna göre mümkün olduğu kadar çiğneyebileceği şeklide hazırlanmalı. Bu bebeğin besinleri çiğneme alışkanlığını geliştirir, çene kaslarının ve dişlerin güçlenmesini sağlar. Sürekli püre haline getirilerek hazırlanmış besinleri yiyen bebeklerde çiğneme fonksiyonu çok yavaş gelişme gösterir. Ek besinleri verirken bazı noktalara dikkat etmek gerekir.
Ek Besinler
Meyve suları, ezme ve püreleri:
Anne sütü yeterli olduğunda 4. ayda verilir. Anne sütü ile beslenemeyen veya anne sütünü yetersiz alan bebeklerde 2. aydan itibaren başlanabilir. Meyve suları , anne sütü alındıktan 2 saat sonra verilmelidir. 2. ayın sonu, 3. ayın başından itibaren meyve suyu yerine meyve ezmeleri ve püreleri verilmeye başlanır. Meyve suyu ve püresine ilk olarak elma ile başlanabilir. Erken aylarda portakal suyu verilmez çünkü bebekte gaza sebep olur.
Yoğurt:
Bebeklere yoğurt 3. aydan itibaren verilmeye başlanır. Pastörize sütle evde hazırlanan yoğurt bebek için daha sağlıklıdır, mümkün olduğu kadar hazır yoğurt kullanılmamaya özen gösterilmelidir. Sütün saklama koşullarının uygun olmadığı ve anne sütünün verilemediği durumlarda yoğurt sulandırılarak süt yerine kullanılabilir.
Sebze püreleri:
4. aydan itibaren sebze püreleri bebeğe verilebilir. Sebzeler kaynar suya atılarak çok az haşlanır, püre haline getirildikten sonra arzu edilirse 1 çay kaşığı sıvı yağ eklenerek bebeğe verilir. Lahana, karnıbahar, pırasa gibi gaz yapıcı sebzeler, daha ileriki aylarda (9. ay) verilmeye başlanır.
Çorbalar:
Çorbalara 4. aydan itibaren başlanabilir. Karışık sebze çorbası, tahıl çorbaları, yoğurtlu çorbalar ve kırmızı mercimek çorbası bu ayda verilebilir. Çorbalar hazırlanırken bebeğin gelişimine göre 1 çay kaşığı sıvı yağ kullanılabilir veya hiç konmaz. 5-6. aya kadar et ve kemik suyuna çorba verilmemelidir.
Muhallebi:
Muhallebiye de 4. aydan itibaren başlanabilir. Muhallebi akşam öğünlerinden sonra veya akşam öğünü olarak verilirse bebek gece boyu tokluk hissedecek ve rahat uyuyacaktır. Muhallebi hazırlarken şekeri, mutlaka piştikten sonra, ateşten almaya yakın atılmalıdır. Aksi takdirde sütteki protein besin değerini kaybeder.
Yumurta:
4. ayın sonunda başlanır. İyi haşlanmış yumurtanın sarısı önce 8 parçaya bölünür.İlk gün 1/8 parça olmak üzere 2-3 gün ara ile ¼, ½, ¾ ve tam yumurta sarısı verilir. Yumurtanın beyazı allerjik özelliğe sahip olduğundan 7. ve 8. aylarda ezilerek verilir.
Et, tavuk, balık:
5. aydan itibaren et, kıyma veya püre olarak çorbalara eklenerek verilir. Tavuk ve balık eti daha az yağlı ve daha kolay sindirilebilir olduğundan bebeklerde tercih edilir.
Kurubaklagiller:
Mercimek, nohut, kuru fasulye gibi besinler 6. aydan itibaren, kabuksuz kırmızı mercimek 4. aydan itibaren verilmeye başlanır.
Ek besinler verilirken dikkat edilecek noktalar:
- Çocuğa ek besinler teker teker verilirek alıştırılır.
- İlk verilecek besin, önce az miktarda verilir. Bebek herhangi bir tepki göstermezse miktarı arttırılır.
- Çocuk açken yeni besin denemeye başlanır.
- Bebek bir besine alıştıktan 3-4 gün sonra başka bir besine geçilir.
- Yeni bir besin alan çocukta allerjik bir etki görülürse besin kesilir ve 15-20 gün sonra tekrar denenir.
- Ek besinlerin hazırlandığı ve verildiği kaplar çok iyi yıkanmalı ve hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
- Ek besin hazırlamada kullanılan yiyecekler çok iyi yıkanmalıdır ve taze olmalıdır.
Geleceğimiz olan bebeklerimizi ne kadar sağlıklı yetiştirirsek o kadar sağlıklı bir topluma sahip oluruz.
